Schizofrenie is een ernstige psychiatrische aandoening die gekenmerkt wordt door psychoses. Psychoses zijn episodes waarbij iemand een verstoorde waarneming van de realiteit heeft.
Hieronder vallen onder andere:
- Hallucinaties: Zien, horen, voelen, ruiken of proeven van dingen die er niet zijn. Dit kunnen bijvoorbeeld stemmen in het hoofd zijn, beelden die verschijnen of onaangename geuren die niemand anders ruikt.
- Wanen: Vaste overtuigingen die niet waar zijn, ondanks bewijs van het tegendeel. Dit kunnen achtervolgingswanen zijn (denken dat iemand je achternazit), waanideeën van grandeur (denken dat je heel belangrijk bent) of waanideeën van controle (denken dat iemand je gedachten kan beïnvloeden).
Naast psychoses kunnen mensen met schizofrenie ook last hebben van:
- Chaotisch denken en spreken: Moeite hebben met het ordenen van gedachten en het formuleren van heldere taal.
- Gedesorganiseerde motoriek: Onrustige of ongecontroleerde bewegingen.
- Sociale terugtrekking: Isolatie van vrienden en familie.
- Gebrek aan motivatie: Verminderde interesse in dagelijkse bezigheden.
- Apathie: Verminderde emotionele expressie.
Schizofrenie is een complexe aandoening die vaak in de late adolescentie of vroege volwassenheid begint. De exacte oorzaak is onbekend, maar onderzoek wijst uit dat een combinatie van factoren kan bijdragen aan het ontstaan van schizofrenie, zoals:
- Genetische aanleg: Mensen met een familiegeschiedenis van schizofrenie hebben een verhoogd risico om de aandoening te ontwikkelen.
- Hersenontwikkeling: Afwijkingen in de hersenontwikkeling voor of tijdens de geboorte kunnen mogelijk een rol spelen.
- Omgevingsfactoren: Stressvolle levensgebeurtenissen, drugsgebruik in de puberteit en complicaties tijdens de zwangerschap kunnen het risico verhogen.
Schizofrenie is niet te genezen, maar er bestaan wel effectieve behandelingen die de symptomen kunnen verlichten en de kwaliteit van leven kunnen verbeteren. De behandeling bestaat meestal uit een combinatie van:
- Medicatie: Antipsychotica kunnen helpen om de psychoses te onderdrukken.
- Psychotherapie: Therapie kan helpen om de ziekte beter te begrijpen, omgaan met de symptomen en weer grip te krijgen op het leven.
- Sociale steun: Ondersteuning van familie, vrienden en hulpverleners kan van groot belang zijn bij het herstelproces.
Met de juiste behandeling kunnen mensen met schizofrenie een relatief normaal leven leiden.